چگونه درس بخوانیم؟
یکی از پرسشهایی که این روزها بیشتر دانش آموزان از خود میپرسند، این است که چگونه باید درس بخوانند تا هم بهتر متوجه مطالب درسی شوند و هم نمرههای بهتری کسب کنند؟ به طور طبیعی هر دانش آموزی به این پرسش پاسخ متفاوتی میدهد.عده ای شبها که محیط اطراف ساکتتر است مطالعه میکنند، عدهای با دوستان خود درس میخوانند، تعدادی صبحها که مغز آمادگی بیشتری دارد، زودتر از خواب بیدار میشوند و درآن هنگام درس می خوانند و... ممکن است شما هم یکی از دانش آموزانی باشید که نه تنها روشهای یاد شده؛ بلکه دیگر روشهای مطالعه را نیز امتحان کرده باشید. ولی باز نتیجه دلخواه خود را از مطالعه نگرفته باشید. در اینجا قصد نداریم تا شما را با روش مطالعه خاصی آشنا کنیم؛ بلکه هدفمان این است که روشهایی را به شما بیاموزیم تا بتوانید با استفاده از آنها بهره وری مطالعه خود را افزایش دهید.
گام اول:پیش از ورود به کلاس مطالعه کنید
برای هر مشکلی راه حلی وجود دارد و یکی از روشهایی که شما می توانید با کمک آن دروسی را که به آنها علاقه ندارید با تمایل بیشتری مطالعه کنید، این است که پیش از حضور در کلاس درس یاد شده ، نگاهی به کتاب انداخته و بکوشید اطلاعاتی درباره موضوع مورد نظر خود جمعآوری کنید.
اهمیت مطالعه پیش از حضور در کلاس (چه درسهای مورد علاقه خود و چه درسهایی که تمایلی به آنها ندارید) این است که هرچه اطلاعات اولیه و دانسته های شما درباره یک موضوع درسی بیشتر باشد، خود به خود کشش بیشتری در شما برای فراگیری آن بوجود خواهد آمد. شاید تا به حال به این موضوع فکر کرده باشید که چرا دبیران و استادان شما اینقدر به شما تاکید می کنند که پیش از ورود به کلاس ، مطالعه سطحی و اجمالی و سریعی بر آنچه که قرار است تدریس شود داشته باشید. علت این تاکید بیشتر به خاطر همین تاثیر اطلاعات اولیه است. با دانستن اطلاعات اولیه شوق یادگیری و تمرکز حواس شما در کلاس بیشتر شده و مطالب بیان شده را بهتر درک می کنید. اگر باور ندارید امتحان کنید تا خودتان تجربه کنید.
گام دوم:از خود پرسش کنید
در مطالعه اولیه هدف شما گرفتن اطلاعات ابتدایی و کنجکاو کردن ذهن با گرفتن اطلاعات ساده و کم حجم مقدماتی است ؛ ولی روش دیگری که می توانید از آن برای افزایش میزان بازدهی و به خاطر سپردن بیشتر مطالب استفاده کنید، پرسش کردن قبل ، هنگام و پس از مطالعه است. با کتاب شوخی کنید
تعدادی از دانش آموزان هنگامی که تلویزیون تماشا می کنند یا با دوستان خود صحبت می کنند همیشه خوشحالند؛ ولی هنگامی که صحبت از کتاب و مطالعه میشود جدی و اخمو میشوند. در روانشناسی حافظه و یادگیری گفته میشود: مطالبی که بار هیجانی بیشتری دارند، بیشتر در حافظه میمانند و بهتر به خاطر آورده میشوند؛ زیرا هیجان، علاقه، تمرکز و ورود مطلب به حافظه را موجب می شود. شما میتوانید برای این که مطالب درسی را بهتر و بیشتر به خاطر بسپارید با کتاب ارتباط عاطفی و احساسی برقرار کنید.
یکی از بهترین روشهایی که شما می توانید به همین منظور از آن استفاده کنید، این است که با کتاب شوخی کنید. این موضوع به علاقه و تمرکز شما کمک زیادی میکند.هر چه میتوانید به سختترین مطالب کتاب بار هیجانی مثبتی بدهید و آن را بخوانید.شما میتوانید با پرسش ، ذهن خود را هدفدار کنید. تنها به پرسشهای مطرح شده در کتاب اکتفا نکنید، بکوشید خودتان پرسشهای زیادی را طرح کنید؛ زیرا در این صورت بیشتر به پاسخگویی علاقهمند میشوید.
گام سوم:در کلاس یادداشت برداری کنید
معلمان بارها در طول سالهای تحصیلی به دانش آموزان میگویند که آنها باید در سر کلاس شنوندهای فعال باشند؛ ولی مفهوم این عبارت چیست؟ یعنی باید چگونه باشیم؟ شنونده فعال چه خصوصیات و ویژگیهایی دارد؟
بهترین و موثرترین راه برای این که شما یک شنونده فعال باشید این است که یادداشت بردارید. اگر میخواهید یک دانش آموز موفق شوید چه نیاز به یادداشت برداری را در سر کلاس احساس میکنید یا خیر، حتما از صحبت مدرس یا سخنران ، یادداشت برداری کنید. در یادداشت برداری موفق هیچ وقت نباید جملهای را به طور کامل یادداشت کنید، بلکه باید تنها نکات را به صورت اشارهای و مختصر یادداشت کنید. برای این منظور باید از واژه های کلیدی استفاده کنید که چون جرقه ای همه موضوع را به یاد شما میآورد.
گام چهارم:مطالب را ساده کنید
مطالب دشوار را به قسمتهای ساده و کوچکتر تقسیم کنید
از تصاویر و نمودارهای کتابها حداکثر استفاده را بکنید و به آنها خوب دقت نمایید.
تمرین کنید که مطلب را تند بخوانید، تندخوانی باعث صرفهجویی در وقت و تمرکز حواس میشود.
بین میزان یادگیری با مدت زمانی که صرف آن میشود رابطه نزدیک وجود دارد. توصیه میشود که برای مطالعه وقت کافی در نظر بگیرید.
گام پنجم: از بر بخوانید
از برخواندن مطلبی که قبلاً یاد گرفتهاید برای شخص دیگری که بتواند اشتباهات شما را اصلاح و جاافتادگیهای آن را گوشزد کند، بسیار مفید است.
یکی از شگردهای یادگیری مطالب، استفاده از برگه نکتهها میباشد یعنی نوشتن نکتهای دارای اهمیت خاص بر روی یک برگه و دادن تعریفی از آن به زبان خودتان، که برای یادگیری موثر میباشد.
حتیالامکان سعی کنید که مطالب را بفهمید و به خاطر بسپارید زیرا مطالبی که طوطیوار حفظ شدهاند، خیلی زود فراموش خواهند شد.
سعی کنید مطالب را به خاطر بسپارید و خلاصه آن را در ذهن خود تکرار کنید که یکی از مهمترین و اساسیترین مرحله در یادگیری درست، تکرار مطالب است.
یکی از نقشهای مهم در مطالعه، علاقه است. اگر باعلاقه مطالب را بخوانید، آن را بهتر درک میکنید و بیشتر به خاطر میسپارید.
منبع : مجله نوجوان