پیشتازان طبس

۲۰ مطلب با موضوع «طبس در آئینه تصاویر» ثبت شده است

رباط چاه گنبد در 28 کیلومتری دیهوک  و در مسیر جاده دیهوک به مشهد می باشد که با مساحت بیش از 900 مترمربع دارای حجرات و ایوان‌هایی است که در زمان گذشته کاروانیان را از سرما و گرما حفظ می‌کرده است.بنابر اسناد تاریخی، بانی این کاروانسرا حاجی کرمعلی یزدی ساکن کرمان بوده است که شتردار بوده و از کرمان به خراسان بارکشی می‌کرده که وقتی به آن مکان می‌رسد از اینکه سایبانی نبوده، به او و همراهانش بسیار سخت می‌گذرد و نذر می‌کند که اگر ثروتمند شد در آنجا کاروانسرایی بسازد که مورد استفاده مردم قرار بگیرد.

او در زمان کوتاهی ثروتمند می‌شود و تصمیم به ساخت کاروانسرا می‌گیرد که در این بین بیمار شده و پیش از فوت خود، به همسرش وصیت می‌کند که در چاه گنبد کاروانسرایی بسازد. زن قبول می‌کند و پس از فوت همسرش به محل چاه گنبد رفته و از شهرهای فردوس و کرمان، بنّا و عمله آورده و با سختی و هزینه زیاد ، کاروانسرا را می‌سازد.

افضل‌الملک در سفرنامه خراسان و کرمان به چگونگی و عملکرد ایجاد رباط چاه گنبد اشاره کرده است و می‌گوید: «این شیرزن که بهتر از مردان بزرگ این دوره است، قد مردی علم کرده، در شاهراه انصاف و مردانگی قدم زده، به این مکان می‌آید، پول‌ها خرج می‌کند، از شهر تون و کرمان بنا و عمله و کوره‌پز می‌خواهد و به صعوبت زیاد و مخارج بسیار این کاروانسرا را می‌سازد».

  • حسین توکلی

رباط چهل پایه در جنوبی ترین منطقه شهرستان طبس ،و در نزدیکی روستای نایبند و در مسیر جاده کرمان به دیهوک  قرار دارد.کاروانسرای چهل پایه در درون دره ای به همین نام قرار دارد که در کنار آن چاه آبی نیز قرار دارد. این نام از ستون‌های سنگی راهنما در مسیر گرفته شده که تعداد قابل توجهی هستند و شاید در ابتدا تعداد این ستون‌ها 40 مورد بوده است.

در قدیم ، زائران بارگاه مطهر امام رضا(ع) که از استانهای جنوبی ایران عازم  مشهد بودند ، در این محل اطراق و استراحت می نمودند.


  • حسین توکلی

در نزدیکی شهر طبس ، به منطقه ای می رسیم که لباس سپیدی از جنس نمک بر تن کرده است. بلورهای سفید و تخم مرغی شکلی که گویی با دقت و ظرافت در کنار یکدیگر چیده شده اند تا چیره دستی طبیعت را به رخ هر بیننده ای بکشند. بلورهایی که بر روی آبی نمکین و بسیار شور شکل گرفته اند و تابلوی نقاشی بی نظیری را به تصویر کشیده اند.

این تابلوی کم نظیر طبیعت نامش کال نمک است. رودخانه ی نمکین و دائمی که در در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال غرب شهر طبس و در هشت کیلومتری روستای محمدآباد جا خوش کرده و در حاشیه ی دریاچه فصلیِ آب شورِ طبس، بیابان را زینت بخشیده و معدن نمکی را به وجود آورده است.

نمکِ کاملا طبیعی در این منطقه جریان یافته تا با همان طعم شور باز هم جلوه گر سخاوت طبیعت باشد و در همین منطقه و قبل از پیدا شدن نمک‌های یددار و بسته‌بندی شده سفره های اهالی قدیمی را مزین کند.

وجود یک رودخانه ی نمکین در میان بیابان های طبس بسیار جذاب است  که مشاهده بلورهای نمکین که با ظرافت خاصی در کنار هم جای گرفته اند یکی از دیدنی ترین صحنه ها را برایتان ترسیم می نماید.

عکس : سعید قلی زاده ثالث

  • حسین توکلی

عملیات اکتشافات معدنی منطقه زغال‌ سنگ طبس در سال 1356 آغاز شد و در سال 1369 اکتشافات تکمیلی منطقه پروده یک به اتمام رسید. با توجه به وضعیت مناسب لایه‌های زغال در این منطقه، زغال‌سنگ برای نخستین‌بار در ایران به روش تمام مکانیزه استخراج می شود .

باتوجه به بررسی به عمل آمده و به منظور تامین نیاز زغالسنگ کک شو صنعت فولاد ایران، ناحیه پروده با وسعت 1200 کیلومتر مربع و ذخیره زمین شناسی بیش از یک میلیارد تُن به عنوان بزرگترین حوضه زغال سنگ کک شو در ایران معرفی شده است.

 

 

        

        

        

        

        

        

 

عکس : سعید قلی زاده ثالث

  • حسین توکلی

روستاهای ایران جزء شگفت انگیزترین سکونت گاه هایی هستند که در اقلیم های متفاوتی شکل گرفته و محل امنی را برای زندگی ایجاد کرده اند. یکی از انواع معماری هایی که به وفور در ایران وجود دارد و در روستاها نمود پیداکرده، معماری پلکانی می باشد که با شنیدن نامش همه به یاد روستای ماسوله در گیلان می افتند؛ روستایی که خانه هایش بر دوش یکدیگر سوار شده و جلوه ای متفاوت را به آن بخشیده اند. اما شاید کمتر کسی بداند که در چهار گوشه ی این سرزمین پهناور نمونه های بسیاری از معماری پلکانی وجود دارد که هر یک با جاذبه های خاصشان میزبان گردشگران می شوند.

روستای نایبند در شهرستان طبس یکی از نمونه های معماری پلکانی می باشد که عنوان ماسوله کویر را به خود اختصاص داده است. این روستا همچون جزیره ای سبز در میان کویر به نظر می رسد و جلوه ای شگفت انگیز دارد.

در میانه جاده بین المللی طبس به راور پوششی سبز از درختان نخل توجه هر رهگذری را به خود جلب می کند. این پوشش سبز همچون سرابی در دل کویر به نظر می رسد اما در واقع آنچه که پیش روی شماست، روستایی به نام نایبند است که به صورت پلکانی شکل گرفته و با عنوان ماسوله کویر شهرت یافته است.




        

        

        

        

        

عکس : سعید قلی زاده ثالث

 
  • حسین توکلی

یکی از جاذبه های زیبا و منحصر به فرد شهرستان طبس ، بند کریت یا همان سد تاریخی کریت است .

این سد با مخزنی با حجم بیش از یک میلیون متر مکعب از قرون گذشته وظیفه تأمین آب روستاهای پایین دست را بر عهده داشته و از این رو در آبادانی و تأمین معشیت مردم منطقه سهم قابل توجهی داشته است. سد کریت قدیمی ترین و محنصر به فردترین سد قوسی دنیا است که حاصل محاسبات دقیق معماران ایرانی دوران باستان می باشد. شاید خیلی ها نمی دانند که از 2 هزار سال پیش تا اوایل قرن بیستم، بلندترین سدهای قوسی جهان مثل ایزد خواست فارس ، کبار قم و کریت طبس، در ایران ساخته شده بودند.

محاسبات به کار رفته در ساخت این سد آنقدر دقیق است که این بند تاریخی در زلزله ویرانگر 7.8 ریشتری سال 1357 طبس آسیب ندید و کارشناسان بین المللی سدهای بزرگ، احداث بند کریت را شگفت آورترین دستاورد بشر در قرون وسطی نامیده اند .

در سالیان اخیر ، سازه ای بتونی پشت سد قدیمی ساخته شده است.

این سد درسال 1379 به شماره 3523 در فهرست آثارملی به ثبت رسیده است.

 

برای مشاهده تصاویر زیر در اندازه اصلی ، بر روی هر کدام کلیک کنید.

        

        

        

        

        

        

 

عکس : سعید قلی زاده ثالث

  • حسین توکلی

این روستا که در صد کیلومتری شمال غربی طبس قرار دارد ، به علت واقع شدن در دامنه کوه «روضه» دارای آب و هوای مطبوع می باشد. چشمه آب گوارای جاری در ضلع غربی مزار ، قلعه قدیمی ، کشتزارها و باغات سرسبز ، چشم اندازی زیبا را در این روستا فراهم آورده اند.

روستای توریستی پیرحاجات از چند جنبه ، ارزش دیدن دارد :

  1. تاریخی
  2. زیارتی
  3. ییلاقی
  4. سنتها

بنای تاریخی مزار پیر حاجات ، مورد توجه و زیارت اهالی و مردم طبس می باشد. مردم این دیار ، بقعه پیرحاجات را متعلق به شیخ احمد ابن اسحاق ، وکیل امام حسن عسکری(ع) می دانند. این مکان از بناهای دوران سلجوقی است و نوع گنبد آن از نوع «گنبد نار» می باشد. تاریخ ساخت بنای پیرحاجات سال 601 هجری قمری است.

قلعه پیر حاجات یکی از بناهای به جامانده از دوره قبل از اسلام است و در مرکز آبادی بر بلندای صخره‌ای کم ارتفاع ساخته شده و دیوارهای آن از سنگ، گل و حدود هفتاد متر عرض و هفتاد متر طول دارد.

        

        

        

 

عکس : سعید قلی زاده ثانی

  • حسین توکلی

سفر به اصفهک سفر به تاریخ است. سفر به سرزمین کویری و خانه های خشتی. اما زیباترین وجه توریستی اصفهک وجود روستای تخریب شده توسط زلزله شهریور ماه سال 1357 در کنار روستای جدید است. بعد از زلزله روستا تغییر مکان داد و در کنار محل قدیم بنا شد. این مسئله باعث شده تا بافت روستای قدیم باقی بماند و جلوه زیبایی بوجود آید.

مسافرانی که  مسیر دیهوک به طبس را طی می کنند از کنار این روستای زیبا و دیدنی می گذرند. سرسبزی  اطراف آن پس از عبور از خشکی کویر بر جذابیت های روستا افزوده است.

خانه های قدیمی اغلب با خشت و گل ساخته شده اند و حمام های خزینه ای هنوز در گوشه و کنار روستا به چشم می خورد . وجود تک درختان خشکیده در میان روستای مخروبه و در پس زمینه وجود چند ردیف نخل سرسبز و در پس آن کوه صحنه بدیعی را آفریده است. با گشت و گذار در میان روستای قدیمی اصفهک انگار در تاریخ قدم می زنید. در حیاط هایی که هنوز کفش های جفت شده ای در جلو اتاق هایش قرار دارد و در باز خانه ها ورود هر میهمانی را انتظار می کشد. خانه‌های روستا، اغلب در یک طبقه با سقف گنبدی، نورگیر و در و پنجره‌های کوچک ساخته شده‌اند.

شغل بیشتر مردم روستا کشاورزی و دامپروری است. این روستا دارای آب و هوایی ناب و منحصر به فرد است به طوری که امکان رشد و پرورش هر نوع محصول کشاورزی در آن وجود دارد.


       

        

        

        

 

عکس : سعید قلی زاده ثالث

  • حسین توکلی

برای مشاهده تصاویر در اندازه اصلی ، بر روی آن کلیک کنید.

        

        

        

        

        

        

 

عکاس : سعید قلی زاده ثالث

  • حسین توکلی

یکی دیگر از جاذبه های سیاحتی طبس ، منطقه ییلاقی روستای خرو (KHARV)  می باشد. کال سردره یا دره سر ، که بیشتر بخاطر چشمه آب گرم یا حمام مرتضی علی و اثر تاریخی طاق یا سد تاخیری عباسی مشهور است در این منطقه واقع است .

روستای خرو در ۲۵ کیلومتری شرق طبس در دل کوههای شتری قرار دارد، منطقه ای ییلاقی با باغ های میوه متفاوت با باغ های کویری نزدیک طبس، در اینجا درختان کوهپایه ای مثل گردو، انجیر و انگور وجود دارد که با تصورات ما از منطقه طبس در تناقض بود، برای رسیدن به خرو باید از کنار سد نهرین عبور کرد.

روستای خرو که البته محلی ها آنرا خور (khoor) میگفتند دارای دو بخش سفلی و علیا است که سروهای کهنسال و قلعه تاریخی مربوط به دوره اسماعیلیان نیز از دیگر جاذبه های این روستا است .






جهت مشاهده تصویر در اندازه اصلی ، بر روی آن کلیک کنید.

 

        

        

        

        

        

        

        

        

        

        

        

      

        

        

        

        


عکس : سعید قلی زاده ثالث


برای مشاهده تصاویر در اندازه اصلی ، بر روی آن کلیک کنید.

        

        

        

        

        

        

 

عکاس : سعید قلی زاده ثالث



برگرفته شده از www.tabas-pishfar.ir

  • حسین توکلی