- خداحافظی کردن از خانواده و بستگان از سوی مسافر ، بدرقه کردن کسی که به سفر می رود ، از سوی اهل خانه و بستگان .
- شروع کردن سفر با «صدقه» ، جهت سلامتی و رفع و دفع بلاها.
- خواندن دو رکعت نماز ، دعا کردن و جان و مال خانواده را به خدا سپردن و بر او توکل کردن.
- خواندن این دعا: « بسم الله ، آمنت بالله ، توکلت علی الله ، ماشاءالله ، لاحول و لا قوة الا بالله.»
- برداشتن عصا ، یا وسیله ای جهت دفع شر و خطرات احتمالی و حمل ابزار دفاعی.
- همراه داشتن مسواک ، شانه ، لباس و ظرف .
- همراه برداشتن مواد غذایی و خوراکیهای مورد نیاز و ره توشه سفر.
- همراه داشتن داروهای مورد نیاز ، سوزن ، نخ ، طناب و زیرانداز.
- رعایت اخلاق خوب با همسفر در طول مسافرت.
- در سفر ، بار بر دوش دیگران نبودن ، خرج خود را به گردن دیگران نینداختن.
- مراعات حال همسفر ، در صورتی که خسته یا مریض باشد.
- همکاری در کارها ، بر عهده گرفتن کارهای سنگین در مسافرت.
- گوش کردن به حرف بزرگترها.
- مشورت با همسفران در انجام کارها و تصمیم گیریها.
- مواظبت بر خواندن نماز در اول وقت.
- پس از سفر ، نقل نکردن سختیها و ناملایمات مسافرت.
- در بازگشت از سفر ، برای اهل خانه ، هدیه و سوغات آوردن .
- هنگام مراجعت از مسافرت به وطن ، خدا را شکر کردن و بر نعمت سلامتی ، حمد نمودن.
- برای تک تک آنچه یاد شد ، احادیث مکرری در متون دینی آمده است که مجال طرح آنها نیست.
به علاوه ، سفر وسیله شناخت است ، هم شناخت خود ، هم شناخت دیگران. چون رنجها و سختیهای مسافرت و حالتهای فوق العاده ، جوهره انسان را می نمایاند و خصلتهای درونی بروز می کند. حتی انسان میزان تحمل ، مقاومت ، کاردانی و تجربه خود را هم در سفر می تواند محک بزند.
زیارت خانه خدا ، مرقد حضرت رسول (ص) ، قبور مطهر ائمه معصومین (ع ) ، مزار پاک شهدای راه حق ، زیارت قبرانبیاء ، اوصیاء ، اولیاء ، صحابه و تابعین. دیدار از مرقد علمای بزرگ ، فرزندان اهل بیت و قبور مؤمنان و صالحان ، همه از مواردی است ، که در متون دینی به آنها تشویق شده است و زیارت قبور امامان ، نوعی تجدید عهد و پیمان با صاحبان ولایت است. امام سجاد علیه السلام بیست و پنج بار به سفر حج رفت.
به فرموده حضرت رضا علیه السلام:
« هر امامی برگردن دوستان و پیروانش ، عهد و پیمانی دارد. از جمله اموری که وفای به این عهد و پیمان است ، زیارت قبور ائمه (ع ) است.»
امید است که هر جا باشید ، چه در سفر و چه حضر ، ایامی خجسته و روز و شبی پر برکت داشته باشید. « سفر آخرت» سفر دیگری است که همه در پیش داریم. آن هم آداب ، شرایط ، پیش نیاز و تهیه مقدمات و ره توشه لازم دارد ، که موضوعی جداست و نیازمند نگاهی دوباره و جدی.
ما... همه مسافریم ، و نیازمند آمادگی برای آن « سفر بی بازگشت » .
علی علیه السلام ، ره توشه آن سفر را « تقوا » می داند.
منبع: رادیو قرآن