جامه هاى دراز پوشیدن و آستین جامه را دراز کردن و جامه را از روى تکبّر بر روى خاک کشیدن مکروه و مذموم است .
حضرت امام صادق علیه السّلام فرمود که جامه آن چه از غوزک پا می گذرد در آتش جهنّم است .
از حضرت موسى کاظم علیه السّلام منقول است که حق تعالى به پیغمبرش فرمود که
وَ ثِیابَکَ فَطَهِّرْ که ترجمه لفظى اش آن است که جامه هاى خود را پس پاک
گردان . حضرت فرمود که جامه هاى آن حضرت پاک بود ولیکن مراد الهى آن است
که جامه را کوتاه کن که آلوده نشود.
روایت دیگر یعنى بردار که به زمین کشیده نشود.
در آداب جامه نو بریدن و پوشیدن :
به سند صحیح از حضرت امام محمد باقر علیه السّلام منقول است که چون کسى
جامه نو بپوشد این دعا بخواند : اَللّهُمِّ اجْعَلْهُ ثَوْبَ یُمْنِ
وَتُقى وَبَرَکَةَ اللّهُمَّ ارْزُقْنى فیهِ حُسْنَ عِبادَتِکَ وَ عَمَلاً
بِطاعَتَکِ وَاَداءَ شُکْرَ نِعْمَتِکَ اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى کَسانى ما
اُوارى بِهِ عَوْرَتى وَاَتَجَّمَلُ بِهِ فى النّاسِ .
و به سند معتبر از حضرت
امیرالمؤمنین علیه السّلام منقول است که حضرت رسول صلّى اللّه علیه وآله
وسلّم این دعا را تعلیم مى نمود که در وقت پوشیدن جامه نو بخوانم :
اَلْحَمْدُلِلّهِ الِّذى کَسانى مِنَ الْلّباسِ
ما اَتَّجِمَّلُ بِهِ فى النّاسِ اَللّهُمَّ اجْعَلْها ثِیابَ بَرَکَةٍ
اَسْعى فیها لِمَرْضاتِکَ وَ اَعْمُر فَیه مَساجِدَکَ پس فرمود یا على هر
که این دعا بخواند چون جامه را بپوشد آمرزیده شود .
درحدیث دیگر از حضرت موسى بن جعفر منقول است که سزاوار است کسى که جامه نو
بپوشد دست بر آن بمالد و بگوید : اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى کَسانى ما اُوارى
بِهِ عَوْرَتى وَاْتَجَمَّلُ بِهِ فى النّاسِ وَ اَتَزَیَّنُ بِهِ
بَیْنَهُمْ .
از حضرت ابی عبداللّه علیه السّلام منقول است که هر که آبى در ظرف نو بکند و
سى و دو مرتبه سوره انّا انزلناه فى لیله القدر بر آن بخواند و بر جامه نو
بپاشد در هنگام پوشیدن، پیوسته در فراخى روزى باشد تا تارى از آن جامه
باقى باشد.
در حدیث دیگر از آن حضرت مروی است که چون جامه نو بپوشى بگو لا اِلهَ اِلاّ
اللّهُ مُحَّمَدٌ رَسوُلُ اللّهِ تا از آفت ها نجات یابى و چیزى را که
دوست دارى بسیار آن را یاد مکن که آن را درهم می شکند و چون به کسى کارى
داشته باشى در غایبانه او را دشنام مده که در دل وا اثر می کند .
به سند معتبر منقول است که حضرت على بن موسى الرضا علیه السلام چون جامه می
پوشیدند جامه ها را در جانب راست می گذاشتند و چون رخت نو می پوشیدند قدح
آبى می طلبیدند و سوره قل هو اللّه احد و آیه الکرسى و سوره قل یا
ایّهاالکافرون هر یک را ده نوبت در آن ظرف مى خواندند و آن آب را بر جامه
می پاشیدند و مى فرمودند هر که چنین کند پیوسته در فراخى روزى باشد مادام
که تارى از آن جامه باقى است .
به سند معتبر از حضرت امیرالمؤمنین علیه السّلام منقول است که چون خداى
تعالى جامه نو به کسى عطا فرماید و بپوشد باید که وضو بسازد و دو رکعت نماز
بگذارد و در هر رکعت سوره حمد و آیة الکرسى و قل هو اللّه احد و انّا
انزلناه فى لیله القدر بخواند پس حمد کند خداوندى را که عورت او را پوشاند و
در میان مردم او را مزیّن ساخت و بسیار بگوید لاحَوْلَ وَلاقُوّةَ اِلاّ
بِاللّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ پس اگر چنین کند در آن جامه معصیت خدا نکند و
به عدد هر تاری که در آن جامه است ملکى خدا را به پاکى یاد کند و براى او
استغفار کند و بر او ترحّم کند .
به سند معتبر از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که هر که جامه نو ببرد و
آبى درظرفى کند و سى و شش مرتبه سوره انّا انزلناه فى لیله القدر بخواند
هرگاه که به آیه تنزّل الملائکه برسد اندکى از آب را نرم به جامه بپاشد پس
دو رکعت نماز بکند و دعا کند و بگوید اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى رَزَقَنى ما
اَتَجَمَّلُ بِهِ فى النّاسِ وَ اُوارى بِهِ عَوْرَتى وَ اُصَلِّى فیهِ
لِرَبّى و خدا را شکر کند پیوسته در فراخى نعمت باشد تا آن جامه کهنه شود .
در پوشیدن لباسى که مخصوص زنان یا کافران باشد :
حرام است مردان را پوشیدن لباسى که مخصوص زنان باشد مانند لچک و مقنعه و
نیم تنه و هم چنین حرام است زنان را پوشیدن لباسى که مخصوص مردان باشد
مانند کلاه و قبا و عمامه و هیچ یک را جایز نیست پوشیدن لباسى که مخصوص
کافران باشد مانند زنّار و کلاه هاى فرنگى .
از حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام منقول است که جایز نیست زنان را که
شبیه به مردان شوند زیرا که رسول خدا صلّى اللّه علیه وآله وسلّم لعنت کرد
مردانى را که شبیه به زنان شوند و لعنت کرد زنانى را که شبیه به مردان شوند
.
در فضیلت تجمّل و زینت کردن :
از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که حق تعالى زینت و اظهار نعمت را
دوست می دارد و ترک زینت و اظهار بدحالى را دشمن می دارد و دوست می دارد که
اثر نعمت را در بنده خود ببیند به این که جامه خود را پاکیزه کند و خود را
خوشبو دارد، و خانه را نیکو دارد و ساحت هاى خانه را بِروبَد. حتّى آن که
چراغ پیش از فرو رفتن آفتاب روشن کردن فقر را زایل می کند و روزى را زیاد
می کند .
در بیان جامه هائی که پوشیدن آنها حرام است :
مردان را جامه حریر محض پوشیدن و جامه طلا باف پوشیدن حرام است .
به سند
معتبر منقول است که حضرت رسول صلّى اللّه علیه وآله وسلّم به حضرت
امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمود که : یا على انگشتر طلا در دست مکن که
زینت توست در بهشت، جامه حریر مپوش که آن پوشش توست در بهشت .
در حدیث دیگر فرمود که : جامه حریر مپوش که حق تعالى به سبب این در قیامت پوستت را به آتش می سوزاند .
در پوشیدن پنبه و کتان :
به ترین جامه ها جامه اى است که از پنبه بافته باشند و بعد از آن کتان است
... چنان چه به سند معتبر از حضرت امیرالمؤمنین علیه السّلام منقول است که
بپوشید جامه پنبه را که آن پوشش رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلّم است و
پوشش ما اهل بیت است .
در بیان رنگ هائی که در جامه سنّت یا مکروه است :
به ترین رنگ ها در جامه سفید است و بعد از آن زرد و بعد از آن سبز و بعد از
آن سرخ نیم رنگ و کبود و عدسى ، مکروه است سرخ تیره خصوصاً در نماز و
پوشیدن جامه سیاه کراهت شدید دارد در همه حال، مگر در عمامه و عبا و موزه و
اگر عمامه و عبا هم سیاه نباشد به تر است .
در چند حدیث معتبر از حضرت رسول صلّى اللّه علیه وآله وسلّم منقول است که
بپوشید جامه سفید که آن نیکوتر و پاکیزه ترین رنگ ها است، و مرده هاى خود
را در آن کفن کنید .
از حضرت صادق علیه السّلام مروی است که حضرت امیرالمؤمنین علیه السّلام در اکثراوقات جامه سفید می پوشیدند.
از حضرت رسول منقول است که مکروه است سیاه مگر در سه چیز در موزه و عمامه و عبا .
( بر طبق نظر مراجع محترم تقلید چادر سیاه و مقنعه و روسری سیاه جهت بیرون رفتن از منزل برای بانوان کراهت ندارد .)
در سایر آداب جامه پوشیدن و کندن :
از حضرت رسول صلّى اللّه علیه وآله وسلّم منقول است که نهى فرمود از عریان
شدن در شب و روز . از حضرت امیرالمؤمنین علیه السّلام
منقول است که هرگاه مرد عریان شود شیطان به سوى او نظر می کند و طمع می کند
در آن که او را به معصیت در آورد. و فرمود سزاوار نیست مرد را که جامه خود
را از ران خود دور کند وقتی که در میان جماعتى نشسته باشد و فرمود که چون
جامه را از بدن بیرون آورید بسم اللّه بگوئید تا جنّیان نپوشند و اگر
نگوئید جنّیان آن جامه را می پوشند تا صبح .
از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که سزاوار نیست زن مسلمان را که رو پاک یا پیراهنى بپوشد که ته نمایان باشد .
از حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام منقول است که عرض مقنعه حضرت فاطمه
علیها السّلام آن قدر بود که تا نصف بازوى آن حضرت می رسید و همه زنان را
باید که چنین کنند .
از حضرت صادق علیه السلام به سند معتبر منقول است که ادناى اسراف آن است که جامه اندرون و بیرون یکى باشد.
از حضرت باقر علیه السّلام منقول است که کوتاه کردن جامه راحت جامه است و
بیشتر باقى می ماند و فرمود که جامه پاکیزه پوشیدن دشمن را منکوب می کند .
از حضرت امیرالمؤمنین علیه السّلام منقول است که شستن جامه اندوه و غم را برطرف می کند و موجب قبولى نماز می گردد.
حضرت رسول صلّى اللّه علیه وآله وسلّم فرمود که هر که جامه پوشد باید پاکیزه باشد.
منبع:حلیه المتّقین - علاّمه محمّد باقر مجلسی