پیشتازان طبس

یکی دیگر از جانوران که زندگی اسرار آمیزی دارد عنکبوت است . زندگی عنکبوت از لحاظ رشته های لطیف تارهایی که بوجود می آورد و آن را وسیله شکار کردن حشرات و عبور از نقطه ای به نقطه دیگر قرار می دهد و از لحاظ ساختن خانه منظمی که طبق اسلوب و هندسه عجیبی که هر بیننده ای را غرق حیرت واعجاب می سازد و ازجهات دیگر دارای نکات و اسرار مهمی است ولذا عده ای از دانشمندان قسمتی از عمر خودرا برای درک اسرار زندگی این جانور وقف نموده از این راه ارمغان های قابل توجهی به عالم بشریت تقدیم داشته اند .

بدن عنکبوت از حلقه های متعددی که بهم چسبیده است بوجود آمده  و دارای چهار جفت پای نسبتا باریک و درازی است که از هر طرف تعداد چهار تا از آنها در حلقه های سینه به بدن متصل است و هر یک از پاها از بند های متعددی که با هم اتصال دارند تشکیل شده است . تنفس عنکبوت توسط لوله هایی که در ناحیه شکم آن موجود است و هوا می تواند از میان آنها عبور کرده به تمام بدن جانور برسد صورت می گیرد  .

چشم عنکبوت در بعضی از انواع آن ، دو تا و در بعضی دیگر بیشتر است بطوری که تا 12 تا می رسد . در پیکر عنکبوت مانند رنبور عسل و... دو نوع دستگاه تعبیه شده است این جانور نیز به وسیله دستگاهی مواد غذایی را که مصرف کرده است بصورت رشته تارهایی لطیفی در می آورد و از آنها برای ساختن خانه و شکار حشرات استفاده می کند و به وسیله دستگاه دیگری که مشتمل بر غده ای است که در ناحیه دهان قرار گرفته است مایع سمی تولید و آن را برای دفاع از خود و کشتن و شکار کردن جانوران بکار می برد . عنکبوت از جهت این که در طرف جلو بدن خود دارای دو شاخک است با حشرات شباهت کاملی دارد زیرا چنانکه می دانیم کلیه حشرات در جلو بدن خود دارای دو شاخک هستند و به این وسیله باهم تفاهم می کنند ولی چون تعداد پاهای آن هشت تا است لذا در اصطلاح جانور شناسی از حشرات محسوب نمی شود چون تمام حشرات شش پا دارند و این موضوع یکی از خصائص مهم آنها محسوب می گردد .

 

 رشته های باریکتر از مو

سوراخ های بسیار ریزی در قسمت عقب بدن عنکبوت وجود دارد که از آنها مایع مخصوصی ترشح می کند و به محض این که این مایع در معرض هوا قرار می گیرد منجمد می شود و بصورت تارهای نازکی در می آید .

تارهای لطیف عنکبوت آنقدر نازک است که اگر تعجب نکنید هریک از این تارها که خانه خود را با آنها می سازد و به وسیله آنها به شکار کردن جانوران می پردازد . از چهار هزار تار بسیار نازک بوجود آمده است . یعنی در بدن کوچک این جانور هزار سوراخ بسیار ریزی است که از هریک از آنهای ک رشته تار بسیار ظریف و نازکی خارج می شود و تعداد چهار هزار از این تارها را بهم منضم می کند  تا یک تار معمولی درست می شود و آنرا برای ساختن خانه خود و منظور های دیگر بکار می برد . یکی از دانشمندان آلمانی می گوید : "بعضی از اوقات تارهایی که از بدن عنکبوت خارج می شود آنقدر نازک است که ضخامت چهار میلیارد از آنها بیش از ضخامت یک مو نیست . " این جانور معمولا مواد صمغی مخصوصی را از درختان می گیرد و تارهای خودرا به آن آغشته می کند و به این وسیله رشته تارهای خود را چسبنده می کند تا موقع ساختن خانه بهم بچسبند. این چسبندگی در شکار کردن حشرات نیز تاثیر مهمی دارد .

 عنکبوت دارای انواع مختلفی است . یک توع عنکبوت آبی است که لانه خود را روی آب می سازد و نوع دیگر در باغستانها خانه می سازد و بعضی دیگر در سقف خانه ها و سینه دیوارها نارهای خودرا می تند ولی مجموع اینها لانه های خود را تقریبا یکنواخت می سازند .

خانه عنکبوت که از دایره ها و مثلث ها و زاویه ها ی منظمی تشکیل شده است یکی از عجایب عالم آفرینش است . هنگامی که می بینیم این جانور با فعالیت خستگی ناپذیری رشته تارها را در نقاط مختلف بانظم وحساب معینی وصل می کند و به یکدیگر پیوند می دهد و بدون آلت و ابزار در مدت کوتاهی این دایره ها و مثلث ها را با حساب معینی به وجود می آورد . راستی تعجب می کنیم وهر قدر باعلم هندسه آشنایی بیشتری داشته باشیم بر مراتب تحسین و تعجب خود می افزایم و گفتار زیر را با دقت بیشتری مورد توجه قرار می دهیم :

کــــار آمــاده ولـی افــزار نــه            دائــره صــد جا ولی پرکــار نه

زاویه بی حد مثلث بی شمار            این مهندس را کی بود آموزگار

پای کوبان در نشیب و در فراز           ساعتی جــولا زمـانــی بند باز

استاد اندر حساب و رسم خط         طرح و نقشی خالی از سهو و غلط

رشتــه ها رشتــه زمو باریکتر           زیــر و بــالا دورتــــر ، نزدیکتــر

نه ریاضی خوانده است نه هندسه    نه معلم دیده است نه مدرسه

 

این جانور بدون این که با چشم خود نگاه کند به وسیله پاهای عقب خود  تارهارا بطور منظم می تند و لانه خودرا بوجود می آورد .

عنکبوت به برقرار بودن تشکیلات خانه اش اهمیت فراوانی می دهد لذا همیشه مراقب است که اگر قسمتی از تارهای خانه بریده و پاره شود فورا نقاط آسیب دیده را مرمت کند .

برای اینکه این رشته های باریک از تحریک وزش باد مصون بماند اغلب چوب یا سنگ کوچکی را روی تارهای خانه می گذارد .

تخمهای عنکبوت که دارای رنگهای سرخ متمایل به زردی هستند ودر تحت مراقبت عنکبوت ماده قرار گرفته اند . پس از 8 الی 10 هفته از تاریخ جفت گیری به نوزادی تبدیل می شوند و بدون اینکه از مادران خود چیزی بیاموزند عینا مانند آنها وارد محیط پر جوش و خروش زندگی می گردند .


  • حسین توکلی

نظرات (۱)

  • سید علی فاطمی
  • با سلام .سخنان حضرت علامه حسن زاده آملی در مورد آن دانشمندی که شصت سال عمر خود را صرف مطالعه زندگی عنکبوت کرده جالب توجه می‌باشد!

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
    تجدید کد امنیتی