گورستان تاریخی مکه به نامهای مختلفی چون ابوطالب ، قریش ، حجون ، بنی هاشم و جنه المعلی مشهور است این قبرستان در شمال شرقی مکه و دو راهی خیابان مسجدالحرام – حجون واقع است . حجون در واقع کوهی است در شمال شرقی مکه در سمت شمال شرقی مکه در سمت راست کسی که به خارج از شهر یعنی به سمت منا می رود ودر حقیقت در سمت چپ کسی که داخل مکه می شود ، قرار می گیرد . بردامنه ی این کوه ، قبرستان معروف و تاریخی مکه قرار دارد . مردم شهر در دوران جاهلی و آغاز اسلام ، مردگان خود را در درّه ابـی دب که بخشی از حُجون است ، دفن می کردند .
در دهانه این دره ایوان سقف داری است که از سنگ ساخته بودند و گویند آن را ابو موسی اشعری پس از بازگشت از مسئله حکمیت در صفین ساخته و آنجا ساکن بوده است .او گفته ، می خواهم همسایه اهل قبور باشم یعنی در میان کسانی زندگی کنم که خدعه و نیرنگ در کارشان نیست .
منابع اولیه تاریخ مکه ، گورستان عمومی این شهر را در حجون و در دامنه درّه یا شعب ابی دب ذکر کرده اند . در هیچ یک از منابع تاریخی دیده نشده است که نامی از شعب ابی طالب در این خصوص آورده باشند ؛ لذا قطعا باید گفت آنچه که در اذهان عامه مطرح است و قبرستان ابی طالب را شعب ابی طالب و محل محاصره ی بنی هاشم دانسته اند اشتباه است و شعب ابی طالب به مسجدالحرام بسیار نزدیک است .
در این قبرستان ، آباء و اجداد پیامبر خدا (ص) و بسیاری از صحابه آنحضرت مدفون هستند که مهم ترین آنها عبارتنداز :
قُصی بن کلاب ( جدّ اعلای پیامبر«ص» )
عبدالمطلب ( جّد پیامبر )
ابوطالب (عمـوی پیامبر «ص»)
حضرت خدیجه (س) همسر پیامبر (ص)
قاسم فرزند پیامبر«ص»
سایر قبور از فرزندان ائمه (ع) ، نوادگان ، سادات ، علمای جلیل القدر و ...مدفون شده اند که مهم ترین آنها عبارتند از :
- علی بن موسی بن محمد بن قاسم بن حسن بن زید بن امام حسن (ع)
- عبدالله بن زبیر بن عوام
- محمد بن محمد بن ابراهیم بن حسن بن زید بن امام حسن (ع)
- اسماعیل بن یوف الاخیضر بن ابراهیم بن موسی الجون بن ... امام حسن (ع)
- حسن بن محمد بن سلیمان بن داوود بن حسن بن امام حسن (ع)
و سلیمان بن عبدالله بن الحسن بن امام حسن (ع)
