پیشتازان طبس


گفته اند هنگامی که حضرت آدم صفی الله از بهشت رانده شد ، نخست برکوهی در کنار بیت الله الحرام فرود آمد لذا آن کوه را صفا نامیدند ؛ چون از نام آدم المصطفی بنا به قول خداوند عزوجل " ان الله الصطفی آدم و نوحا " گرفته شده است و نام کوه مروه از نام حضرت حوا که المراة باشد گرفته شده و مروه نامیدند . آن دو از یکدیگر جدا و بر دو کوه مستقر بودند .

همانطور که در بحث آب زمزم گفته شد حضرت هاجر با فرزندش حضرت اسماعیل در کنار بیت الله ساکن شدند ، پس از اتمام آبی همراه آنها بود ، هاجر فاصله بین دو کوه را (صفا و مروه ) که حدودا 5/766 ذراع برابر با 5/375متر بود در جستجوی آب هفت بار طی نمود ، قسمتی از این مسیر که امروزه با چراغ سبز روشن است را با اضطراب شدیدی که ناشی از وضع فرزندش بود ، می گذشت و در اصطلاح "هَروَله " می کرد .

حج گزارانی که برای حج و یا انجام عمره به مکه مکرمه می آیند در این جایگاه مقدس پای نهاده و با مجسم نمودن سعی هاجر و در تأسی جستن به روش رسول خدا (ص) هفت مرتبه فاصله میان این دو کوه را با قصد قربت می پیمایند . محلی که امروز مسعی در آن قرار گرفته ، در صدر اسلام خانه های برخی از اهالی مکه بود ، اما روی دو کوه صفا و مروه هیچ گونه بنا و پلکانی نبوده است تا آن که عبدالصمــد بن علی در حکومت ابو جعفر منصور ، پله های صفا و مروه را ساخت و نخستین کسی که در صفا و مروه ساختمان کرد و پس از آن با آهک آن را سفید و بند کشی نمود ، مبارک طبری در روزگار حکومت مأمون بود .

در زمان مهدی عباسی ، مسعی در واقع داخل محوطه امروز مسجدالحرام بود و خانه ها و منازل مردم در جایی قرار داشت که امروز مسعی است که برای رفتن به صفا از مسجد ، نخست وارد وادی می شدند و سپس از کوچه تنگی می گذشتند و از میان خانه هایی که در فاصله صفا و وادی بود عبور می کردند و چون کعبه در وسط مسجدالحرام نبود لذا مهدی عباسی اقدام به تخریب قسمتهای اطراف مسجد کرد و در سال 167خانه را خریدند و خراب کردند .

در زمان معتضد عباسی ، تمامی دره و مسعی و اطراف مسجد را خاک برداری کردند و او برای این کار ، مال فراوانی اختصاص داد . از آن زمان تاکنون نیز تحولاتی در بنای مسعی رخ داده است . فاصله صفا تا مروه 5/766 ذراع است که جمع هفت بار آمد و رفت میان آن دو ، 5/5365 ذراع است .

هم اکنون مسعی به صورت سالن سرپوشیده ای به طول 5/394 متر وعرض 20 متر به شکل زیبایی در دو طبقه ساخته شده که ارتفاع طبقه اول 12 متر و ارتفاع طبقه دوم 9 متر می باشد .

روی پشت بام آن نیز دیواره ای گذاشته اند و برخی از اهل سنت آنجا سعی می کنند . در میانه مسعی نیز دو راه باریک ساخته اند که هریک با دیواره ی کوتاهی از یکدیگر جدا شده ، که افراد معذور روی چرخ نشسته و در داخل آن که یکی به طرف صفا ودیگری به طرف مروه است آنها حرکت داده ، سعی کنند .

مسعی حدود 16 در دارد که تمامی آنها در سمت شرقی مسجدالحرام قرار گرفته است .


  • حسین توکلی